SEO ile Marka Yönetimi
Marka yönetiminden önce marka nedir ve nasıl oluşturulur konularına değineceğiz.
Marka, bir ürün veya hizmeti tanıtmaya, rakiplerinden ve benzerlerinden ayırmaya yarayan, ürün veya hizmeti sunan işletmenin ve firmanın da temsilcisi olan, tüketicilerle kurulan bağdır. Daha doğrusu tüketicilerin kattığı değer ve onlara aldıkları ürün veya hizmet üzerinden katılan değerdir. Kitleniz sattıklarınızı marka olarak değerlendirdiğinde yani tüm bu olguların tamamını, belki daha fazlasını içselleştirdiği zaman markalaşmış olmaktadır.
Marka oluşturma süreci, bütün pazarlama ve tanıtım araçlarının yoğun bir şekilde kullanılmasıyla oluşur. Bunlar genel itibariyle halkla ilişkiler, reklam, pazarlama elemanları, analizler, itibar yönetimi, dijital ortamda markalaşmaya bağlı ilerler. Bu kısımda hedef kitlenizi, pazarın büyüklüğünü, paydaşları, rakiplerinizi ve nelere ihtiyacınız olduğunu analiz etmelisiniz. Sonrasında markalaşma üzerine stratejik hedeflere yönelmelisiniz. Örneğin televizyonlarda vereceğiniz reklamlarda hep kırmızı rengi kullanmak dikkat çekme üzerine bir stratejiniz olabilir ya da kırmızı rengi kullanan çok fazla marka olduğu için farklı olsun diye düşünerek neon bir renk kullanmak da farklılaşma stratejiniz olabilir. İnsanlar sizi neon renkle kafalarında konumlandırdıklarında çılgın ve genç bir marka olarak yorumlayabilir. O yüzden strateji ve plan belirlemek önemlidir. Sadece reklam odaklı değil markalaşma altında her konuda belli başlı stratejiler planlamalısınız. Stratejilerinize uygun amaçlar ve hedefler ile markalaşma sürecinize yön verebilirsiniz. Fakat zaman ilerledikçe raporlamalar değişmeye başladıkça amaçlar ve hedefler de değişebilmektedir. Bu yüzden marka oluşturma süreci aslında, araştırdım, planladım, raporladım gibi basit bir düzenek gibi görünse de öyle devam etmez. Sürekli güncellenmesi gereken bir süreçtir. Çünkü maddiyatla veya fiziksel bir konuyla örtüşmemekte, tamamen insanların sizin hakkınızda ne düşüneceğini belirlemeye çalışma işlemidir. Hatta anlık strateji değişikliğine bile giden birçok marka olmaktadır. Marka adı, tabiri caizse lekelenen bir marka hiçbir şey olmamış gibi eski stratejisine devam edemez. Eski markalaşma sürecine aynı şekilde devam ediyorsa konumlandırma çalışmalarını boşa yapıyor demektir. Örneğin Loreal Paris, Dove ve Avon, Tavşan Ralph’in Animasyon Filmi’nden sonra hayvan deneylerini kullandığı gerekçesiyle linç ve boykot edilen markalardandır. Fakat Avon bu olumsuz durum karşısında bütün ürünlerinin arkasına göze çarpacak şekilde bir tavşan imgesi eklemiş altına da cruelty free yazısı ile yeni ambalajlarını çıkartmıştır. Dove ise televizyon reklamında kendi amblemi olan kuş şeklini tavşan şekline dönüştürmüştür. Loreal Paris bu konuya en geç yanıt veren markalardan biri olduğu için hala boykot edilen bir duruma gelmiştir. Fakat sonunda sitesinde hayvan deneylerini desteklemediklerini belirten bir blog yazısı yayınlamışlardır. Bu örnekteki gibi bazı acil strateji değişikliklerine ayak uydurmak ve hazırlıklı olmak marka adını korumak ve insanların aklında olumlu izlenimlerle kalmak için gerekmektedir.
Marka yönetimi ise, oluşturulan markanın korunması, gözetilmesi, değerinin artırılması ve daha çok kişiye duyurulması için yapılan çalışmalardır. Yukarıda bahsettiğimiz gibi marka oluşturmak bir süreçtir ve her süreç yönetime ihtiyaç duyar. Yönetilen konular; marka kimliği, marka kişiliği, marka değeri, marka farkındalığı, marka bilinirliği, marka tutumu, marka sadakati, marka konumlandırma, marka iletişimi, marka tescili ve markalama gibi konulardır.
Marka yönetimi aslında sadece firmasal olarak düşünülmesi gereken bir olgu değildir. Marka yönetimi bir kişi için, fikir için, içerik için veya girişim için kullanılabilen ve doğru kullanıldığında son derece işe yarayan bir yöntemdir. Kişiden örnek verirsek; Karadeniz denildiğinde onlarca şarkıcı varken Kazım Koyuncu’nun çoğu insan için ilk akla gelen kişi olması da markalaştığının göstergesidir. Girişim konusunda bir örnekle devam edelim; Elektrikli araba denildiğinde birçok farklı marka akıllara gelse de ilk düşünülenin genelde Tesla olması, elektrikli araba girişiminde markalaşmayı başardığını gösterir. İçerik konusunun da örneğini sosyal medya üzerinden verebiliriz; Salt Bae sözcüklerinin popüler olması ve tuz döküşünün farklılığı Nusret olarak tanıdığımız içerik üreticisine bir marka değeri katmış, dünya çapında da bilinirliğini artırmıştır.
Tüm bu markalaşma ve marka yönetimi konuları dijitalden uzakta yapılamaz. Dijital ortamda markalaşmanın en büyük destekçisi ise SEO’dur. Hedef kitleniz ile bağ kurduğunuz tek yer reel ortam olmamalıdır. İşletmenizin markalaşma sürecini ilerletmek için dijitale ayak basmalı ve SEO çalışmalarına başlamalısınız.
SEO’nun Markalaşma Sürecindeki Destekleri
SEO’nun markalaşma sürecindeki destekleri, web siteniz ile insanların karşısına ilk sıralarda çıkmanız ile başlar. Sonrasında aktif olarak farklı çalışmalarla entegre şekilde ilerler. Bu çalışmaları hem Adım Adım SEO Çalışması yazımızda hem de diğer blog yazılarımızda bulabilirsiniz.
SEO, web sitenizin tasarımından sonra markalaşma sürecindeki en önemli faktördür. Yukarıda bahsedilen analizlerin büyük bir kısmı web siteniz için de yapılır. Hedef kitlenizin analizi; neyi araştırıyorlar, neyi bulmak istiyorlar, neyi araştırmıyorlar, sattığınız ürün veya hizmeti hangi kelimelerle aratıyorlar –buna anahtar kelime denilmektedir- gibi analizler yapılarak bunlara uygun çalışmalar yapar ve hedef kitlenizin sizi hızlıca bulmasını sağlamaya çalışır. Hedef kitlenizin sizi arattığı sorgudan hemen sonra bulabilmesi, markalaşma sürecinde size güvenilirlik, otorite, bilinirlik gibi etkenlerle geri döner. Rakiplerinizin analizinde ise, rakiplerinizden farklı olarak nasıl bir markalaşma süreci içine girebileceğinizin veya rakiplerinizde olup sizde eksik kalan ve geliştirilmesi gereken site ile ilgili yolları bulmanızı sağlar. Örneğin 5 büyük rakip firmanız var ve hepsi yeni yıl için %30, %40, %50 vs. indirimler yaptığını duyurmakta ve insanların karşısına ‘’indirim’’ kelimesini arattıklarında çıkmaktalar. Siz onlardan farklı olarak indirime ek kargo bedava, indirime ek 2 al 1 öde, indirime ek şimdi al sonra öde gibi yöntemlerle anahtar kelimelerinizi genişleterek hem ‘’indirim’’ kelimesinden yararlanabilirsiniz hem de ‘’kargo bedava’’, ‘’2 al 1 öde’’ vb. kelimelerle arama yapan kullanıcıların karşısına da rakip firmalarınız oralarda olmadığı için hızlıca çıkabilirsiniz. Bu da yine markalaşma yolundaki farklılaşma konumlandırmasını ortaya çıkartır. Hatta bu konuda yakın tarihte yapılan bir farklılaştırma örneği Lc Waikiki’den geldi. Black Friday indirimlerinde televizyonda reklam yapmadı ve reklama ayrılacak bütçeyi daha fazla indirim yapmak ve indirime giden ürün sayısını artırmak üzerine kullandığını belirtti. Bu konuyu hem uygulamasında hem de web sitesinde duyurdu. Bu da markanın farklılaştırma stratejisi kullandığını gösterir. Kullanıcıların bu tip markalaşma stratejilerinden site ve uygulamalar üzerinden haberdar olabilmesi için de SEO çalışmaları gerekmektedir. SEO çalışmaları ile örnek olarak seçtiğimiz ‘’black friday indirimleri’’ anahtar kelimelerinde üst sıralarda çıkarak televizyon reklamları veren rakiplerinizle aynı alanda gözükmek mümkün olmakta ve backlink gibi çalışmalarla da ‘’reklam yapmıyor oluşunuzun reklamının’’ farklı yerlerde gösterilmesi sayesinde kullanıcıların sizi farketmesini sağlayabilirsiniz.
SEO, temelde markalaşma adına yapılan stratejilerin, görünür olmasını sağlayarak destekleyici bir çalışmadır.